Bài văn phân tích bài thơ nói với con của Y Phương
Bài làm
Con cựa mình mình êm ả
Thôi ngủ đi
Cái trănng cao chưa tròn
Tay bố vòng hơi thở
Cho con liền giấc ngon
Tấm lòng của người cha thi sĩ dành cho con cũng nồng áp không kém gì tình mẹ yêu con, ru con đưa con vào giấc ngủ . Lòng yêu thương con cái ước mong con trưởng thành, nên người vốn là tình cảm cao đẹp của con người Việt Nam từ xưa đến nay. Bài thơ Nói với con của Y Phương cũng khơi nguồn từ mạch cảm xúc ấy. Với giọng điệu thiết tha trìu mến, bài thơ đã thể hiện thành công lời tâm tình thủ thỉ của người cha nói với con.
Đây là bai thơ được viết theo thể thơ tự do, câu, vần, nhịp theo dòng cảm xúc. Bao trùm toàn bài thơ là cách nói, cách nghĩ cách viết của người dân tộc, mộc mạc đơn sơ nhưng chân thành tha thiết thông qua hình ảnh nói với con, tâm tình dặn dò trìu mền ấp áp và tin cậy.
Mở đầu bài thơ là cách diễn đạt bằng hình ảnh cụ thể, độc đáo và đặc sắc trong tư duy và cách diễn đạt của người miền núi.
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước chạm tiếng cười
Chỉ bốn câu thơ thôi mà không khí gia đình đầm ấm được bộc lộ rõ nét. Cách thể hiện cảm nghĩ của nhà thơ thật đặc biệt. Đứa con chập chững tập đi, từng bước đi nghiêng ngả, từng tiếng nói tiếng cười của con đều được cha mẹ nâng nui, dìu dắt. Con biết đi nghiêng ngả, từng tiếng nói, tiếng cười của con cha mẹ nâng niu, dìu dắt. Con biết đi biết nói là một sự kiện trong cuộc sống gia đình, cả nhà luôn rộn rã tiếng cười, đâu chr là niềm vui riêng của người mẹ mà còn là sự thổn thức của người ta. Thi sĩ Huy Cận cũng từng tâm sự cái giây phút tuyệt vời ấy của mình:
Được tin con tập đi
Cha mừng không ngủ được
Cha nằm đêm thầm thì
Từng tiếng chân con bước
Đứa con trưởng thành trong cuộc sống, cần cù của cha mẹ, trong khung cảnh thiên nhiên thơ mộng xinh đẹp của quê hương. Nhìn con lớn lên từng ngày cha mẹ sung sướng mãn nguyện. Con là là cuộc đời, là tất cả đối với mẹ cha. Bà mẹ tà ôi đã bộc lộ niềm hạnh phúc ấy khi có con bên mình trong lao động tải bắp.
Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ thì nằm trên lưng
Cha mẹ yêu thương con, càng yêu thương mảnh đất chôn nhau cắt rốn của con, mảnh đất do tổ tiên ông bà để lại. Niềm tự hào về dân tộc mình đã thốt thành lời từ trái tim chân thành của người cha.
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Các động từ cài, ken vừa diễn tả động tác lao động cụ thể vừa nên sự hòa hợp gắn bó giữa hiện thực và lãng mạn trong đời sống vật chất và tinh thần của người vùng cao. Đời sống tinh thần nên, thơ nên nhạc khiến cho công việc đỡ nhọc nhằn và con người có thêm niềm tin vào cuộc đời. Người cha muốn nói với con rằng chính mảnh đất nơi ra sinh ra và lớn lên là cội nguồn của hạnh phúc vô tận.
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời
Chính quê hương đã tạo cho cha mẹ cuộc sống hạnh phúc bền lâu. Và trong cái nôi hạnh phúc ấy, con cái là hoa trái, là kết quả ngọt ngào của duyên đôi lứa.
Quê hương là ơn nặng nghĩa đầy. Cha mẹ muốn con ý thức về điều ấy. Người cha nhắc nhở con xứng đáng với những gì đẹp đẽ nhất mà dân tộc ta đã trao cho, quê hương đã ban tặng.
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong trung không chê thung nghèo đói
Sống như sống nhưu suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Đó là cách sống hiên ngang bất khuất, vượt lên mọi khó khăn gian khổ để khẳng định khí phách và phẩm chất tốt đẹp của mình. Đó là phẩm chất tốt đẹp của người đồng mình. Gian lao thử thách, lên thác xuống nghềnh chỉ là cơ hội để người đồng mình thêm vững lòng bền chí, tự vào mình hơn như cụ Phan Bội Châu đã từng nhận định:
Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả
Anh hùng hào kiệt nào có hơn ai
Thế hệ cha anh đã từng sống như thế. Cha muốn con cũng phát huy phẩm chất tốt đẹp ấy đáp trả ân tình với quê hương, với người đồng mình.
Người cha còn giúp con ý thức một điều cái vẻ ngoài trông thô sơ và rất đỗi bình thường của người đồng mình lại chất chứa một tầm vóc tâm hồn cao đẹp.
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Người dân tộc sống giữa núi rừng, thiên nhiên may ngàn và đá núi. Vất vả biết bao nhiêu. Họ đã phải chắt chiu từng mầm sống nhỏ nhoi để xây dựng quê hương đất nước từ không thành có. Họ nghèo thật nhưng lại rất giàu có về sự kiên cường, sức sống bền bỉ, làm nên giá trị cao quý của truyền thống dân tộc, truyền thống quê hương. Cũng chính họ đã tự đục chân dung mình vào đá núi vĩnh hằng. Tinh thần của họ đâu khác gì với tinh thần và lý tưởng của Nguyễn Công Trứ năm xưa.
Đã mang tiếng ở trong trời đất
Phải có danh gì với nước non
Sống giữa một dân tộc như thế, một quê hương giàu truyền thống hào hùng tốt đẹo như thế các thế hệ kế thừa phải sống sao cho xứng đáng? Người cha ân cần khuyên nhủ con.
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
Tuy chỉ là nhũng lời gắn gọn cô đọng nhưng giọng điệu thật nhẹ nhàng và thấm thía mà không kém phần cương quyết, không bao giờ như một yêu cầu đầy nghiêm túc của người cha đối với con ! Con hãy giữ vững và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, quê hương. Có như vậy mới xứng đáng công sinh thành dưỡng dục của mẹ cha, của người đồng mình yêu thương bảo bọc, với truyền thống mạnh mẽ hào hùng dũng cảm của quê hương.
Nói với con là một bài thơ hay của Y Phương Với cách dẫn dắt tự nhiện giọng điệu thiết tha trìu mến thể hiện rõ qua từng từ ngữ, hình ảnh. Bài thơ đã thể hiện được tình cha con, muốn con nên người nên chỉ dạy con biết yêu quê hương và tự hào về truyền thống tốt đẹp của người đồng mình.
Bài văn mẫu phân tích bài thơ nói với con của nhà thơ Y Phương là một bài văn mẫu cực kỳ hay và có ích cho tất cả các bạn.
Xem thêm
